Babette Porcelijn
Babette Porcelijn maakte de onzichtbare milieubelasting van onder meer autorijden, vlees eten en spullen inzichtelijk. Dit deed ze onder andere in haar boek De verborgen impact (2017), een hulp voor consumenten om goede duurzame keuzes te maken. ‘Mijn hoop is dat wetenschappers het oppakken’. Genoeg interviewde haar destijds hierover, dat interview lees je hier terug op de site. In deze korte update uit 2022 lees je hoe het daarna ging met de doelen van Babette Porcelijn.
Tekst: Miriam Notenboom
En, heeft de wetenschap de handschoen opgenomen?
'Jazeker. De verborgen impact van ons consumptiegedrag is nu beter belicht. Milieu Centraal kijkt niet alleen meer naar CO2-uitstoot, maar neemt ook de impact van de productie en de vervuiling van de natuur veel meer mee in zijn beoordelingen. De Rijksuniversiteit Groningen heeft van 250 producten de verborgen impact berekend. Die onderzoeksresultaten geven een gedetailleerder, maar geen ander beeld dan ik in mijn boek heb geschetst. Er zijn inmiddels bijna 25 duizend exemplaren van verkocht. Dat had ik nooit durven dromen.’
Het is een probleem dat we niks horen over het 'kolonialisme' in een nieuw jasje.
Heb je belangstelling uit onverwachte hoek gekregen?
‘Ja, van Bol.com! Ik heb daar een lezing gegeven, daarna heeft het bedrijf zijn duurzaamheidsbeleid aangescherpt. Het hoger management van KLM heeft me nu ook uitgenodigd voor een bijeenkomst, terwijl ik betrokken was bij een klacht bij de Reclame Code Commissie over de misleidende slogan “Be a hero, fly zero”. Die klacht is gegrond verklaard. Dan zit je echt in het hol van de leeuw. Dat vind ik gaaf.’
Begrijp je het als mensen zeggen: grote spelers als KLM en de politiek moeten de milieu- en klimaatcrisis maar oplossen, als individu heb ik geen invloed?
‘Ik kan eerlijk gezegd steeds minder goed tegen dat soort uitspraken. Het is flauwekul dat je als burger niets kunt bijdragen. Dat is afschuiven van verantwoordelijkheid. Je moet alleen wel weten wat je het beste kunt doen. Als je veronderstelt dat papier duurzamer is dan plastic omdat je niet weet dat de papierproductie heel veel energie kost, kun je geen afgewogen keuzes maken. Dan denk je dat je iets goed doet en creëer je ergens anders een probleem. ‘De boodschap is nu ook te vaak: alle kleine beetjes helpen. Ik draai dat liever om. Zorg ervoor dat je de vijf grote dingen goed doet. Niet verspillen, plantaardig eten, weinig spullen kopen, klein wonen en goed geïsoleerd wonen en fossielvrije energie en mobiliteit. Dan kun je relaxen op de details. Je afval scheiden, maar wel naar Patagonië vliegen is in mijn ogen niet zinvol.’
Eerder speelde het aspect ‘fair’ nog geen rol in je berekeningen.
‘In Happy 2050 scenario, het boek dat ik daarna heb geschreven, is dat juist heel belangrijk. Ik vroeg me af hoe het eigenlijk komt dat we in een wereld leven die zoveel milieuimpact veroorzaakt. ‘Daarachter zit een systeem van extreme ongelijkheid waarin burgers een wandelende portemonnee zijn. Met ernstige gevolgen voor eigenlijk alles; marktwerking, democratie, welzijn en de planeet. De hardste klappen vallen in de kwetsbaarste landen. Door daar goedkoop spullen te produceren, onttrekken we er kapitaal dat die landen zelf hard nodig hebben. Per Nederlander is dat omgerekend 8.000 euro per jaar. Allerlei handelsverdragen, belastingregels en ook corruptie houden die ongelijkheid in stand.
'Dat is in feite kolonialisme in een nieuw jasje. Daar hoor ik vrijwel nooit iets over en dat vind ik een groot probleem. ‘Het fundament voor een leefbare toekomst is een levende planeet. Om dat bereiken moeten we aan de bak, want de noodzaak is alleen maar groter geworden. Ik werk nu aan een kleine Happy zodat de stappen die we moeten zetten behapbaar worden en ik mensen tot actie aanzet.’
