Voor Mieke en Gerard is op een biologische en diervriendelijke manier ‘boeren’ de meest logische manier. Op hun boerderij doen ze er alles aan om de dieren zoveel mogelijk hun natuurlijke gang te laten gaan. Zo wordt er geen gebruik gemaakt van bestrijdingsmiddelen, krijgen de dieren biologisch voer, en blijven de kalfjes langer bij de koe. Dit kost veel energie maar toch houden ze hun visie scherp: ‘Ons doel is om zo dicht mogelijk bij de natuur van het dier te blijven.’
Mieke en Gerard woonden tot 2019 in Drenthe. Daarna verhuisden ze naar Warmond, waar Mieke oorspronkelijk vandaan komt. In Drenthe hadden zij al een biologische boerderij en in Warmond hebben zij dit doorgezet. Nu heeft het stel een veelzijdige biologische melkveehouderij met koeien, schapen, varkens en geiten. ‘Voor ons is het de meest logische stap om het zo door te zetten,’ vertelt Mieke.
Natuur van het dier
Het streven naar een zo veel mogelijk biologische manier van werken is het belangrijkste doel. Om dit te bereiken heeft het stel verschillende stappen gezet. Zo vertelt Mieke: ‘We gebruiken geen kunstmest, geen bestrijdingsmiddelen en we geven de dieren biologisch voer. Daarnaast mogen de koeien de horens houden. Bij andere boerderijen worden vaak de horens van de koe weggehaald, omdat koeien elkaar anders kunnen verwonden. We hebben daardoor de stal moeten aanpassen zodat er meer ruimte is voor de dieren. Ik begrijp dat sommigen er daarom voor kiezen om de horens weg te halen, omdat een grotere stal weer een investering is. Maar wij vinden juist dat we het systeem aan de koe moeten aanpassen en niet de koe aan het systeem. We willen zo dicht mogelijk bij de natuur van het dier blijven’.
Kalfjes bij de koe
Eén van andere biologische stappen die Mieke en Gerard op de boerderij hebben gemaakt, is dat ze sinds 2022 kalfjes langer bij de koe houden. Bij reguliere boerderijen gaan de kalfjes meteen weg, terwijl bij Mieke en Gerard alle kalfjes drie maanden bij de eigen moeder-koe blijven. Waarom hebben ze deze stap gemaakt? Mieke: ‘Voor de koe is het meest natuurlijk als het kalfje erbij mag blijven. Wij vroegen ons af ‘waarom halen we ze weg?’ Dat is puur omdat het systeem in Nederland en in de wereld zo is gemaakt, het is economisch gezien de beste keuze. Maar er wordt niet gekeken naar het dier. Wij wisten dat als we onze visie wilden behouden, dat we dit ook moesten aanpassen.’
Voor- en nadelen
De kalfjes bij de koe houden is een enorme verandering, maar het heeft ook veel voordelen. Zo hebben de kalfjes onder meer een verhogende weerstand, zijn ze minder snel ziek en vertonen ze meer sociaal gedrag. Verder brengt de vroege scheiding van kalf en koe veel stress met zich mee, door de kalfjes langer bij de koe te houden neemt deze stress ook af.
Welke veranderingen heeft Mieke gemerkt toen zij ervoor kozen om de kalfjes bij de koe te houden? ‘Het duurt langer voordat kalfjes aan mensen wennen, omdat ze langer bij de koe blijven. De nieuwe koeien zijn daardoor niet meer zo afhankelijk van mensen als de vorige generatie koeien, omdat ze niet door de mens gevoed zijn. Het kost daarom veel inzet om de kalfjes te laten wennen aan mensen. De kalfjes die langer bij de koe blijven groeien wel sneller. Dat is een pluspunt, maar ze drinken ook meer melk waardoor we minder melkproductie hebben. Maar heel belangrijk voor ons: ik denk wel dat onze koeien er blijer van worden!’
Energie en inzet
Volgens Mieke gaat het biologisch boeren goed maar economisch gezien is het niet de beste keuze. ‘Het kost veel energie en inzet om er een goed bedrijf van te maken. Als je economisch kijkt, zijn we eigenlijk knettergek bezig’, vertelt ze met een lach.
Vooral de stap van de kalfjes langer bij de koe houden is een grote verandering geweest waardoor zij het systeem moesten aanpassen. ‘De kalfjes bij de koe houden, is een uitdaging omdat je je niet meer aan het standaard systeem houdt. De vaars-en stierkalveren blijven bijvoorbeeld de hele zoogperiode bij ons. Na drie maanden kunnen zij niet meer naar de normale of biologische kalveropfokbedrijven. Daarom moesten wij op zoek naar nieuwe kalvenfokkers om onze stierkalveren kwijt te kunnen. Dan zie dat als je een deel van het systeem wilt aanpassen, je eigenlijk alles moet aanpassen.’
Biologische producten van de boerderij
Het stel verkoopt ook verschillende producten van eigen boerderij. Van yoghurt en ijs tot vla en melk. Een deel verkopen zij in hun eigen winkel en het andere deel bij vijftien andere winkels en dit aantal is groeiend. Toch merkt Mieke ook hierbij de impact van de kalfjes langer bij de koe houden. ‘De kalfjes drinken een derde van de melkproductie op. Hierdoor houden we zelf maar een klein beetje over. Je mist daardoor veel inkomsten omdat we niet aan het aantal liters kunnen voldoen. Daarom proberen we zo veel mogelijk melk zelf te verwerken, zodat we dit systeem kunnen volhouden.’
Tip: wil jij melk van een boerderij die kalfjes bij de koe houdt? Kijk dan eens naar deze website!
Toekomst
Voor nu blijven Mieke en Gerard hun visie volhouden. Mieke: ‘Ons streven blijft om zo dicht mogelijk bij het natuurlijke gedrag van het dier te blijven. We kunnen bijvoorbeeld nog de stal aanpassen zodat de koeien in de winter niet op beton hoeven te lopen. Ik denk dat we de grootste stappen al hebben gezet, maar er kan altijd nog meer veranderen’.
