Er zitten veel haken en ogen aan het kopen van een huis. Je kunt besparen op hypotheekadviseur en makelaar, maar dan moet je heel goed weten wat je doet. Vooral niet doen: verliefd worden op een stulpje. Dit artikel uit Genoeg magazine lees je nu terug op de site!
Budget en financieel advies
Een huis kopen? Eerst moet je je budget bepalen. Als starter baseer je dat op inkomen en eigen geld. Als je al een huis hebt, wegen de hypotheek op dat huis en de verwachte opbrengst mee. Je kunt het beste eerst je huidige huis verkopen, dan is je budget echt duidelijk. Houd ook rekening met de kosten koper: de notariskosten en de overdrachtsbelasting. Wie jonger dan 35 is en een huis onder de vier ton koopt, hoeft eenmalig geen overdrachtsbelasting te betalen. Bereken overige kosten (zie Eigenhuis.nl) zoals die voor taxatie, bouwtechnische keuring, nationale hypotheekgarantie, verbouw- en verhuiskosten. Als je kleiner of goedkoper gaat wonen vanuit een hypotheekvrij huis, of als er genoeg eigen geld is, kun je het nieuwe huis gewoon afrekenen.
Anders is een hypotheek nodig of moet je bijlenen. Daarvoor is financieel advies nodig. Bij een bestaande hypotheek kun je rechtstreeks naar je bank gaan. Advies kost dan tussen de € 1.000 en € 2.000. Of je hier de meest gunstige hypotheek krijgt qua voorwaarden en rente, weet je niet. Een hypotheekadviseur uit de buurt kost tussen de € 2.000 en € 3.000. Onafhankelijke advies krijg je bijvoorbeeld bij Ikbenfrits. Het kost € 2.300 voor starters en € 2.650 bij een volgend huis, met € 100 korting voor Consumentenbondleden. Het is goedkoper, onder meer doordat het geheel online gaat in combinatie met beeldbellen. Je krijgt een mooi transparant online dossier. Overigens is sinds corona bij andere adviseurs het hele proces ook online, op een kennismakingsgesprekje na. Mijn tip: gebruik niet je maximale aankoopbudget maar ga er € 10.000 onder zitten. En ga pas kopen als je het huis zéker kunt betalen. Als je de koop (na de drie dagen bedenktijd) terug wilt draaien, moet je 10 procent van de koopsom boete betalen.
Extra tip: koop je een huis zonder makelaar, zet dan zelf alle data uit bijvoorbeeld het koopcontract goed in je agenda. Een makelaar helpt je daaraan herinneren, zonder makelaar moet je dat dus zelf doen. En je wilt niet de datum van de ontbindende voorwaarden over het hoofd zien!
Bezichtigen
Je hebt een huis gevonden (liefst ruim) binnen je budget. In een gespannen markt is het beter een lokale makelaar mee te nemen, die weet hoeveel je moet (over)bieden om kans te maken. In deze situatie verdient de makelaar zichzelf terug. In een rustige markt kun je het zelf af. Kijk bijvoorbeeld op het eerder genoemde Ikbenfrits voor een ‘checklist-kopen’. Je moet de waarde van het huis achterhalen. Een makelaar weet of het een reële vraagprijs is. Je kunt ook kijken bij het kadaster. Nieuw is het belang van het energielabel. Voor een huis met een goed label (A, B, C) kun je meer lenen. Een huis met een laag label zal vroeg of laat aangepakt moeten worden met alle kosten van dien.
Bij het uitbrengen van een bod kun je de vraagprijs bieden, of eronder of erboven. Zelf heb ik verschillende keren een huis gekocht of een familielid geholpen bij het kopen van een huis van goede kwaliteit voor een goede prijs. Zo bespaarde ik mijzelf of het familielid duizenden euro’s. Maar er zijn valkuilen. Als je onderhandelen te moeilijk vindt, kun je dit beter doen met behulp van een makelaar. De makelaar om de hoek vraagt soms een percentage van de koopsom (1 procent) en soms een vast bedrag. Bij Makelaarsland rekenen ze € 950 voor steun op afstand en € 2.250 als ze met je mee gaan.
De verliefdheidsvalkuil
Je grootste valkuil is dat je verliefd wordt op een huis. Want liefde maakt blind. Ook dat heb ik zelf mee gemaakt. We wilden kleiner gaan wonen en vonden een prachtig gelegen houten huisje aan de Zaan. Het voldeed aan alle romantische wensen. Het stond wel scheef. Iedereen weet dat er in de Zaanstreek funderingsproblemen zijn. Door mijn roze bril zag ik alleen het doddige huisje. Als daar meer dan honderd jaar mensen hadden gewoond, zouden wij dat toch ook wel kunnen?
We kochten het en vroegen bouwvergunningen aan om de fundering te verbeteren. Dat ging moeizaam. Om te kunnen heien, moest het huisje min of meer afgebroken. De kosten liepen uit de klauwen. We hebben ons verlies genomen en het zo schappelijk verkocht dat de kopers het met alle inmiddels verleende vergunningen en bouwtekeningen prachtig konden afmaken. Zij een prachtig betaalbaar huis en wij wat grijze haren erbij en een dure les geleerd.
Notaris
Als koper mag jij de notaris kiezen, al zijn er uitzonderingen. Soms staat op Funda al ‘vaste notaris’. De notaris stelt de koopakte op en zo nodig de hypotheekakte. Starters regelen vaak meteen een samenlevingsovereenkomst en een testament. Gemiddeld betaal je voor de koopakte tussen de € 1.000 en € 1.500 aan notariskosten, en voor het oversluiten van een hypotheek ongeveer € 600. Je kunt kosten vergelijken op Degoedkoopstenotaris.nl.
Garantie Voor een woning tot € 435.000 kun je Nationale Hypotheekgarantie (NHG) krijgen. Dit is een soort verzekering tegen een restschuld als je bijvoorbeeld door een scheiding de woning met een restschuld moet verkopen. Om NHG te krijgen, betaal je eenmalig 0,6 procent over het hypotheekbedrag. Je kunt deze kosten aftrekken in je belastingaangifte. Lees meer op Eigenhuis.nl
