Via haar online platform Thegreenlist.nl deelt Saskia Sampimon-Versneij vrolijke inzichten voor een duurzamere lifestyle. Sommige kende je oma ook al, andere zijn hypermodern. ‘Perfect duurzaam leven kun je niet. Je kunt alleen een betere versie zijn van jezelf.’ Dit artikel uit Genoeg magazine kun je nu gratis online teruglezen.
Tekst: Marion Rhoen
Foto’s: Roos van der Sanden
Als je bij Saskia Sampimon-Versneij binnenkomt, in haar huis aan een woonerf in Ouderkerk aan de Amstel, is het alsof je al eens bij haar op bezoek bent geweest. Bij het raam staan de plantenpotten van gerecyclede autobanden die haar man zo leuk vindt, in de zithoek ligt het kleed dat ze via Marktplaats ophaalde bij een meisje in de Amsterdamse wijk De Pijp, en daar staat het drankentafeltje dat ze kocht van een schoolmoeder met een vintage winkeltje.
Wie haar volgt, heeft dat allemaal op internet gezien. Op Thegreenlist.nl en op haar Instagramaccount doet Saskia (40), journalist en contentmaker, verslag van haar zoektocht naar een duurzamer leven. Ze startte die op 1 januari 2020, met een challenge om een jaar niets nieuws te kopen (tweedehands en circulaire producten mochten wel). Sinds maart 2023 wijdt ze zich fulltime aan Thegreenlist.nl. Op Instagram heeft ze 27.000 volgers. Het is daarmee volgens haarzelf ‘de grootste Instagram-community voor mensen die duurzamer willen leven’ in Nederland. Ze was regelmatig op televisie als ‘duurzame lifestyle-expert’, onder meer bij Koffietijd. En vorig jaar bundelde ze haar duurzame kennis op papier in Niks nieuws (maar toch zal het je verrassen), in eigen beheer uitgebracht en gedistribueerd.
Skibroek aan in huis
Sinds die challenge is er veel veranderd. Saskia is parttime vegetariër geworden. De thermostaat staat thuis op maximaal 17 graden; als ze het koud heeft, zit ze in een skibroek achter haar laptop. Ze breekt een lans voor fairtrade producten. Hoe is dat zo gekomen? Van thuis heeft ze het niet meegekregen, haar man evenmin. Ze maakte graag vliegreizen naar Azië, ze hield van shoppen. Saskia: ‘Bij ABN Amro maakte ik veel content over duurzaamheid. Over schaarste van grondstoffen bijvoorbeeld, en wat dat betekende voor de bank én de klanten. In 2015 werd ik moeder. Door dat alles ging ik meer nadenken over de toekomst van de aarde. Met je gebruik van spullen heb je daar direct invloed op. Ik bleek vier aardes per jaar te consumeren, berekende ik met de methode van Babette Porcelijn (schrijver van De verborgen impact, red.). Daar schrok ik van.’
Ze ging lezen, luisteren, documentaires kijken op Netflix en NPO. Maar af en toe werd ze daar ‘een beetje depressief’ van. ‘Ik ging op zoek naar positieve inspiratie. Op internet vond ik donkergroene blogs, maar daar sloeg de spruitjeslucht van af. Dat zat hem in de soms wat dwingende toon, en in het verlies van comfort: zelf je wasmiddel maken is niet haalbaar als je fulltime werkt, een gezin en een sociaal leven hebt. Ik dacht: het moet toch ook anders kunnen, zonder dat het voelt als huiswerk?’ Thegreenlist.nl werd een verslag van die zoektocht. Geen donkergroene site, maar eentje die varieert van licht tot donkergroen. In een jaar had ze 11.000 volgers, onder meer door de aandacht van traditionele media voor haar challenge om een jaar lang niets nieuws te kopen.
Toegankelijke onderwerpen
De toon van Thegreenlist.nl is steeds enthousiast en wist-je-dit-al-achtig. Belerend moet het niet worden. Saskia: ‘Ik schrijf over mijn verwondering, om nieuwe mensen te bereiken. Die krijg je met toegankelijke, leuke onderwerpen. De makkelijke dingen, zoals clothing loops, leveren op Instagram de meeste reacties op.’ Bij die loops geven deelnemers elkaar een tas gebruikte kleding door, je haalt eruit wat je leuk vindt en stopt er iets in dat niet meer bij je past. Lofzangen op baking soda en schoonmaakazijn zijn er ook, sommige artikelen zijn bijna hardcore consuminderen.
Geleerd van Thegreenlist.nl: de gemiddelde Nederlander gebruikt per wc-bezoek 8,6 velletjes wc-papier, en dat kan best minder. En de velletjes vouwen is efficiënter dan frommelen. Dat artikel is trouwens van een van de zestien freelance redacteuren. Artikelen over het belang van stemmen voor de Provinciale Staten vind je er ook. Of over palmolie, een product dat onder vuur ligt vanwege de boskap die ervoor nodig is. ‘Zo zwartwit is het niet’, aldus Saskia. ‘Voor vervangers als kokosolie is veel meer grond nodig. Zulke posts zijn nodig om het totaalplaatje te snappen. Uiteindelijk draait het allemaal om minderen, minderen, minderen.’
Veertig vuilniszaken vol spullen
Dat minderen deed Saskia dus met spullen. Ze ruimde haar huis op volgens de aanpak van de Japanse opruimgoeroe Marie Kondo (met de beroemde vraag: does it spark joy?). Veertig vuilniszakken vol spullen vonden elders onderdak. Toen was het tijd voor meer. ‘We hebben ons huis zo veel mogelijk verduurzaamd. Ik ging minder vlees eten, seizoensgroenten kopen en letten op voedselverspilling. Dat laatste is écht makkelijk! En het levert nog geld op ook.’ Over haar worsteling met vliegen (uitslag: voorlopig niet meer doen) maakte ze een podcast.
Een podcast, nóg een kanaal, naast de site, Instagram en ook Pinterest en LinkedIn? Plus nog een nieuwsbrief. Waarom? ‘Het liefst bereik ik mensen die nog niet zo erg bezig zijn met duurzamer leven en ik zoek continu naar nieuwe manieren om dat te doen. Dat vind ik leuk, ik kan er mijn creativiteit in kwijt. En ik wil zien wat werkt en wat niet. Misschien komen er ook nog workshops, e-books, of een event.’ De keerzijde: ze is áltijd aan het werk. ‘Echt altijd! Ik heb een startend bedrijf waarin werk en privé ook nog eens door elkaar lopen, want ik leg mijn leven vast. Dat is meestal leuk, maar soms ook vermoeiend.’ En dat terwijl ze nooit de ambitie had om te ondernemen. Na lang piekeren (hoe moest het dan met geld?) hakte ze maart 2023 de knoop door. ‘Ik dacht: ik ga spijt krijgen als ik het niet probeer. En bij de bank ben ik vervangbaar, bij Thegreenlist.nl niet.’
Samenwerkingen
Hoe het met geld gaat nu: dat verdient ze met samenwerkingen. Organisaties vragen of ze aandacht wil besteden aan hun producten of initiatieven, en daar krijgt ze geld voor. Bijvoorbeeld de zeepjes van Marcel’s Green Soap, ontwikkelingsorganisatie Oxfam, of een app om je energieverbruik te monitoren (de EnergyFlip).
Bang dat dat ten koste gaat van haar objectiviteit, is ze niet. ‘Ik denk goed na over elke samenwerking, want mijn volgers en lezers zien me als een autoriteit. Ik kijk goed of het past en of het een betere, duurzamere, keuze is. Ik vermeld het ook duidelijk als iets een samenwerking is.’ Uiteindelijk, zegt ze, is Thegreenlist.nl een commercieel bedrijf. ‘Zonder die samenwerkingen is er geen redactie, geen journalistiek uitzoekwerk. Eigenlijk is het niet veel anders dan Genoeg, dat heeft ook duurzame partnercontent in het blad.’
Soms maakt ze content voor de site van zo’n organisatie. ‘Daar krijg ik ook geld voor. Maar als iemand vraagt: wil je een braderie organiseren? Nee. Het moet altijd te maken hebben met journalistiek. Verhalen vertellen is wat ik goed kan. Ik had nooit gedacht dat je dat kunt combineren met iets goeds doen.’
Boek: Niks nieuws
Het boek Niks nieuws (maar toch zal het je verrassen) is ook een uitvloeisel van haar online werk. ‘Mijn persoonlijke zoektocht plus alles wat ik onderweg heb geleerd, heb ik daarin gebundeld. Ik heb er veel extra research voor gedaan en feedback gekregen van deskundigen. Daardoor ben ik weer wijzer geworden. Dat is ook goed voor mijn zelfvertrouwen. Alle vragen op het gebied van duurzame lifestyle kan ik nu wel beantwoorden, denk ik. En als ik het antwoord niet weet, durf ik te zeggen dat ik het moet uitzoeken. Dan is het gewoon een moeilijke vraag.’
Afgelopen herfst reed ze in een geleende elektrische auto langs meer dan 150 winkels om de boeken af te geven. Haar vader, die de tekstcorrectie deed, chauffeerde – voor de gezelligheid. Van de drieduizend exemplaren die Saskia had laten drukken, waren eind januari tweeduizend stuks verkocht.
Band met je spullen
Haar duurzame zoektocht bracht haar meer dan alleen kennis. ‘Ik ben tevredener geworden. Dat levert meer headspace op. Ik heb vroeger veel gewinkeld: winkel in, winkel uit. Daar moet ik niet meer aan dénken. Ik heb minder nodig dan ik dacht. En wat ik nodig heb, vind ik op Marktplaats of in de kringloop. Dat kost meer moeite, maar zo bouw je wel een band op met je spullen.’
Hamvraag is natuurlijk of we met lifestyleveranderingen de wereld gaan redden. ‘Poeh. De eerste keer dat ik mijn impact berekende, met het boek van Babette Porcelijn, zat ik op vier aardes. Nu zit ik op 1,9. Of één haalbaar is, weet ik niet. De gemiddelde Nederlander zit op 3,6. Als we onder de twee komen, is dat al een hele stap. Perfect duurzaam leven, zonder belastend te zijn voor de planeet, kun je niet. Je kunt alleen een betere versie zijn van jezelf. Wat gaat je goed af? Voor mij is dat kritisch zijn over spullen en voeding, voorlopig niet meer vliegen en mijn huis verduurzamen. Je kunt ook niet alles doen wat in mijn boek staat.’
Afgaande op de laatste Tweede Kamerverkiezingen, heeft een flink deel van de Nederlanders daar ook geen zin in. Saskia: ‘Ik sprak mensen die na de Kamerverkiezingen zeiden: nu moeten we nóg meer hameren op verduurzamen. Maar dat heeft geen zin. Ik denk: voor deze stemmers zijn problemen rond zorg, asiel en wonen groter en acuter. Die moet je óók aanpakken. Dan kom je bij de donuteconomie uit, van Kate Raworth. In dat model gaat het sociale ook mee.’ De Britse econome stelt dat we menselijke behoeftes moeten vervullen zonder de ecologische grenzen van de aarde te overschrijden. ‘Toen ik me vier jaar geleden begon te verdiepen in duurzaamheid, zei iemand: klimaatverandering, milieu, grondstoffen, ongelijkheid: het heeft allemaal met elkaar te maken. Dat vond ik toen heel vaag, ik zag de verbanden niet. Maar het is waar, denk ik nu.’
Deel van het systeem
Hoe dan intussen omgaan met de klimaatverandering? ‘Deze zomer was ik op Springtij, een festival over systeemverandering. Dat vond ik heftig hoor. Ik snap dat het niet gaat zonder systeemverandering. Maar je daarvoor inzetten, dat ligt andere mensen beter. Voor mij zijn praktische tips haalbaarder. Al ben ik natuurlijk wel onderdeel van het systeem.’
Zeg je systeemverandering, dan kom je uit bij de klimaattoppen. Saskia schreef niet over de top eind vorig jaar in Dubai. ‘Ik dacht: ik zie het allemaal wel. Ik weet niet zo goed hoe die afspraken uitpakken.’ Een club als Extinction Rebellion ontbreekt ook in het universum van Thegreenlist. nl. ‘Ik vind hen behoorlijk radicaal en activistisch. Ze willen bijvoorbeeld dat een grootbank als ING per direct stopt met het financieren van de fossiele industrie. Ik snap dat ze vinden dat banken daar niet snel genoeg mee zijn, maar mijn aanpak is gematigder, meer inspirerend. Ik heb natuurlijk ook bij ABN Amro gewerkt, dus misschien ben ik bevooroordeeld. Maar ik denk echt dat we mét grote bedrijven moeten verduurzamen.’
Ze heeft dus niet de A12 geblokkeerd, in Den Haag. Maar ze heeft wel meegelopen in de Klimaatmars, in november 2022 in Amsterdam. Dat was een gemoedelijker actie, zegt ze.
Innovatie
Een organisatie als Extinction Rebellion is natuurlijk wel nodig, zegt Saskia, om de systeemverandering in gang zetten. ‘Maar er moet ook innovatie komen. In zijn boek Hoe we een klimaatramp kunnen vermijden legt Bill Gates de nadruk op innovatie, innovatie en nog eens innovatie. CO2 opslaan, dat zou heel veel kunnen uitmaken. Maar ik weet ook wel dat klimaatwetenschappers ongerust zijn over het tipping point. Daar word ik naar van. 2023 was het warmste jaar ooit. Het enge van klimaatverandering is dat het zo geleidelijk gaat, het voelt niet urgent. Terwijl we er middenin zitten. Ik vind het eng, voor mijn zoontje al helemaal. Wat ik dan doe? Ik denk er niet te lang over na, en ga iets leuks doen.’
Met duurzaamheid bezig zijn geeft haar dan houvast, zegt ze. ‘Het heeft mijn leven leuker gemaakt, ik ervaar meer zingeving. Ik ruim een kast uit, ga oesterzwammen kweken of tuinieren. Ik ontmoet leuke mensen, dan hoef ik ook niet zo bezig te zijn met de slechte berichten.’
Dit artikel van auteur Marion Rhoen verscheen eerder in Genoeg Magazine (2024).
