Kapitaal en ideologie

13 augustus 2021 - Marion Rhoen

gelijkheid te lijf

Zes jaar geleden verscheen Kapitaal in de 21ste eeuw, van de Franse econoom Thomas Piketty. Zijn boek over ongelijkheid, en hoe die groeit in kapitalistische systemen omdat vermogen zich concentreert bij bepaalde groepen, werd een wereldwijde hit.

In zijn nieuwe boek Kapitaal en ideologie gaat hij in op wat hij liet liggen in dat eerste boek, dat toch ook al 700 pagina’s telde: met welke argumenten rechtvaardigt de bezittende klasse die ongelijkheid? Veiligheid (middeleeuwse adel), onderwijs en zingeving (geestelijkheid) en vooruitgang (dotcom-ondernemers) zijn er een paar.

Op de jaren vijftig tot tachtig van de vorige eeuw na weet de politiek, of die nu links is of rechts, het steeds zo te regelen dat de ongelijkheid toch weer groeit. Piketty toont dat overtuigend aan, met cijfers over belastingen, over lonen, met wetten over erfrecht. Maar al te grote ongelijkheid wordt gevaarlijk, laat hij ook zien: de groep die niet meer meedeelt, keert zich af van de politiek, gaat zondebokken zoeken en ‘eigen volk eerst’-achtige dingen roepen. Piketty pleit dan ook hartstochtelijk voor een rechtvaardiger verdeling van privébezit in een samenleving, en levert daar een trits voorstellen voor. Een onderwijsbudget van 120.000 euro per persoon bijvoorbeeld.

Is dit een interessant boek? Ontegenzeggelijk. Belangrijk? Idem dito. Leesbaar? Ook. Als je heel veel zitvlees hebt. Want Kapitaal en ideologie is helder opgeschreven maar het is meer een studieboek, met al die data en die details. Waag je je er niet aan, bekijk of lees dan elk interview met Piketty dat je kunt vinden, op internet en elders, dan ben je toch bij. (MR)

Altijd op de hoogte blijven?