Lisa (28) woont in een doorsnee Nederlands rijtjeshuis, in het groene hart tussen Utrecht en Amsterdam. Alleen is er inmiddels niet veel meer ‘doorsnee’ aan de manier waarop Lisa daar samen met haar partner woont. Het rijtjeshuis toverde ze namelijk om tot een boerderij, inclusief moestuin, kippen en een eigen supermarkt.
Klein begonnen
Inmiddels heeft Lisa een behoorlijk moestuin maar ze begon, net als de meesten, een stuk kleiner. Lisa: 'Ik begon in de achtertuin met één moestuinbak. Doordat ik het leuk vond om te doen, groeide vanzelf de tijd die ik eraan besteedde. En zo is mijn moestuin uiteindelijk uitgegroeid tot de boerderij die het nu is.' Hoe dat er nu uitziet? 'In de achtertuin wonen de kippen en staat nog steeds de grote moestuinbak. De voortuin staat vol met grote bakken en emmers met groenten en fruit. Daarnaast heb ik sinds 3 jaar ook twee extra stukken moestuin dichtbij huis.' In totaal heeft Lisa zo maar liefst 70 vierkante meter aan moestuin.
'We eten het hele jaar van de oogst uit onze moestuin.'
- Lisa Moll
Supermarkt aan huis
Om het hele jaar van de oogst te kunnen genieten, is Lisa inmiddels expert geworden in het bewaren van groenten en fruit. Zo maakt ze gebruik van onder andere inmaken en wecken. Lisa: 'Het inmaken heb ik van mijn moeder geleerd. Zij had vroeger een jam kraampje op de markt en de producten maakte ze zelf aan huis. De andere technieken heb ik mezelf aangeleerd via youtube en vooral door veel te proberen.'
Met alle ingemaakte en geweckte groenten vult Lisa een hele kamer in haar huis. 'De kamer staat vol met stellingkasten die van boven tot onder gevuld zijn. Dat is onze supermarkt. Het is bedoeld om zelf het jaar rond van te kunnen eten. Daar is wel een behoorlijke voorraad voor nodig maar het lukt! En natuurlijk delen we ook met vrienden en familie, dat vind ik alleen maar leuk om te doen.'
In deze video op Lisa’s Youtube-kanaal legt ze de verschillende conserveer methodes verder uit.
Nieuwe conserveertechniek: pressure cannen
Een andere techniek die Lisa ontdekte en veel gebruikt is pressure cannen. Ze is hier erg enthousiast over: 'Dit is de enige techniek waarbij je groenten, maar ook vlees en vis kunt conserveren zonder risico op botulisme, een gevaarlijke bacterie. Bij de andere technieken moet je eten bijvoorbeeld nog 10 minuten verwarmen voordat het gebruikt kan worden. Bij pressure cannen hoeft dat niet. De bonen kunnen zo koud in de salade.'
Volgens Lisa past deze techniek ook goed bij de tijdsgeest: 'Veel mensen willen duurzamer leven en meer zelfvoorzienend zijn. Daar past pressure cannen goed bij omdat het makkelijk en veilig is.' Lisa biedt inmiddels een eigen cursus pressure cannen aan.
16 eieren per week
Ook de 3 kippen op Lisa’s boerderij in een rijtjeshuis leveren haar veel op: 'We hebben nu 3 kippen waarvan één erg enthousiaste, waardoor we wel 16 eieren per week hebben.' Neemt dat niet veel ruimte in? Lisa: 'Wij hebben krielkippen, die zijn iets kleiner waardoor ze ook minder ruimte nodig hebben. Maar de deur van het hok staat eigenlijk altijd open zodat ze door de hele tuin kunnen. Behalve in de moestuin, die is afgeschermd met een hekje.'
En de overige uitgaven? 'Het hok is tweedehands en hebben we zelf nog aangepast met kit tegen bloedluis. Het voer kost zo’n 15 euro per ruime maand. We moeten soms poep wegvegen maar daar tegenover staat dat de kippen alle onkruid weghalen. Een mooie deal, als je het mij vraagt! We halen de kosten er ruim uit met alle eieren én de gezelligheid die de kipjes opleveren.'
'Ik wil anderen inspireren om ook zelf groenten en fruit te kweken, eten en bewaren.'
- Lisa Moll
Leven van de moestuin
Inmiddels kan Lisa rondkomen van haar werk met de moestuin: 'Het is niet ruim maar voor mijn manier van leven is het genoeg. Ik ben graag thuis en daarnaast bespaar ik natuurlijk veel op boodschappen.' De enthousiaste boerin loopt inmiddels bijna altijd in een tuinbroek met laarzen. Lisa: 'Vanaf halverwege juni kom ik nooit met lege handen terug uit de moestuin. Ik leef in mijn moestuin en in de keuken.'
Tijdens haar studie leerde ze filmen en monteren en ze legt haar werk met de moestuin op die manier vast: 'Via mijn kanalen probeer ik zo anderen te inspireren om zelf groenten en fruit te kweken, eten én bewaren.'
Lessen van Lisa
Welke lessen heeft Lisa voor beginners in moestuinieren? Lisa: 'In het begin moet je veel leren en ontdekken, dat kost tijd. Kijk naar wat voor jou nu mogelijk is en begin daarmee. Een paar plantjes kan al genoeg zijn. Vind je dat leuk? Bouw dan stapje voor stapje uit. En ook belangrijk: focus op dingen die goed gaan. Fouten maken hoort er nou eenmaal bij. En dan is er ook nog het weer waar je geen invloed op hebt, dus wees blij met de gewassen die wél goed groeien.'
Meer weten?
Lisa maakt regelmatig content via haar youtube kanaal en website. Ook biedt ze cursussen aan voor wie zelf wil gaan conserveren.
