Joost Verhagen, ook bekend als de Boominee, zet zich in om bomen een stem te geven. Zijn eerste groene gebod luidt: ‘Gij zult uw bestaande bomen koesteren, dit is het eerste en belangrijkste gebod.’ Hij wil mensen laten verwonderen over een nieuwe manier van denken: hoe kunnen wij beter zorgen voor de bomen om ons heen? In dit interview vertelt hij meer over zijn ‘groene geboden’.
Verhagen is oprichter van Cobra Groeninzicht. Met een team van veertig specialisten doet dit adviesbureau onderzoek, geeft groene adviezen en levert big ‘green’ data aan overheden, bedrijven en non-profitorganisaties. De titel ‘Boominee’ draagt hij met een knipoog, al speelt het christelijke geloof wel degelijk een rol in zijn leven.
Koester je bestaande bomen
‘Ik ben allergisch voor de fixatie op aantallen bij gemeenten. Ze praten graag over het planten van duizenden bomen, puur om met cijfers te pronken. Maar de gemiddelde levensduur van een boom in de stad is slechts 35 jaar. En wordt zo’n volwassen boom gekapt, dan zijn tientallen – soms honderden – jonge bomen nodig om dat verlies te compenseren. Een boom heeft tijd nodig om van betekenis te worden voor het ecosysteem, en die tijd kun je niet planten. Natuurlijk moet je nieuwe bomen planten, maar het behouden van bestaande bomen is veel belangrijker. Vandaar mijn eerste Groene Gebod: Gij zult uw bestaande bomen koesteren.’
Geef bomen een naam
‘Om bestaande bomen te koesteren helpt het om ze een naam te geven. Dat is de eerste stap om bomen ook een stem te geven. Zodra de boom in jouw straat een naam krijgt en er misschien zelfs wel een bordje bij staat, voelt het als jouw boom. En als die boom wordt gekapt, een boom die jou verkoeling en een prettige leefomgeving biedt, dan kom je in actie. Dan bén jij de stem van die boom!’
Accepteer dat je één bent met de natuur
‘Gemeenten controleren hun bomen periodiek voor de veiligheid. Als mens mogen we leren dat wij, ook in de stad, onderdeel zijn van de natuur. Die natuur is niet altijd voorspelbaar of veilig. We dragen zelf verantwoordelijkheid: moet ik per se in de storm op mijn fiets stappen? Wandel ik verder als ik de bomen hoor kraken? Dat zijn risico’s die je bewust neemt. Wees je ervan bewust dat zelfs de gezondste boom kan bezwijken. De boom brengt verkoeling en maakt je gelukkiger, maar zorgt af en toe ook voor overlast.’
Plant niet om het planten
‘Wie toch bomen wil planten, moet dat doen met een reden. Bijvoorbeeld: ik plant deze boom zodat hij later verkoeling moet geven, of om maximaal bij te gaan dragen aan biodiversiteit. Je plant voor de lange termijn. Ook een gedenkboom is waardevol, mits je een plek kiest waar de boom écht oud mag worden.’
Wees diepgeworteld in plaats van oppervlakkig
“Hij zal zijn als een boom, geplant aan stromend water. Op tijd draagt hij vrucht, zijn bladeren verdorren niet. Alles wat hij doet komt tot bloei.” Psalm 1:3
‘Dit is mijn favoriete Bijbeltekst als het over bomen gaat. Als boomdeskundige zie ik hierin een les over bijvoorbeeld oppervlakkigheid. Een oppervlakkig gewortelde boom is kwetsbaar voor veranderingen in zijn omgeving, terwijl een diepgewortelde boom zich kan laven aan stromend (grond)water en daardoor gezond en sterk wordt. En is dat niet ook zo met mensen? Wie leeft van oppervlakkige prikkels, meningen of tijdelijke successen, droogt uit zodra het leven tegenzit. Wie daarentegen diepgeworteld leeft, kan blijven groeien.’
Lees ook dit artikel over het herstellen van biodiversiteit.
