In actie komen voor de goede zaak, je talent en kennis inzetten om de wereld te verbeteren. Daarvoor hoef je geen beroemdheid te zijn, iedereen kan dit doen! In deze online rubriek nemen we daarom één van de vele burgeracties onder de loep. Deze keer: Stop 4de route, een actie tegen een geplande vierde aanvliegroute naar Schiphol. Wat is er aan de hand, hoe wordt er actiegevoerd, en heeft het nut? Je leest het in dit artikel!
Klein land, grote luchthaven
Midden in de drukke randstad van Nederland ligt de grote internationale luchthaven Schiphol. Schiphol groeit gestaag door en wil blijven concurreren met andere grote luchthavens. Dit doet Schiphol onder andere door de hub-functie: 40% van alle reizigers op Schiphol is namelijk overstapper. Zij betalen geen belasting en dragen dus niet bij aan de Nederlandse economie. Wel is dit een belangrijk verdienmodel voor bedrijven als Schiphol en KLM. Nu is er het plan voor een vierde aanvliegroute: pal over de provincies Gelderland, Utrecht en Noord-Holland. Met deze aanvliegroute is in het geheim al met simulaties getest. Het plan stuit bij omwonenden op verzet, want al deze vluchten zorgen voor veel geluidsoverlast, laagvliegend verkeer en luchtvervuiling. Zeer recent is in een rechtszaak ook bepaald dat de staat omwonenden onvoldoende beschermt tegen geluidsoverlast, en dat zij Schiphol beter in toom moet houden.
Schiphol: krimpen of niet?
Er lag eerder zelfs al een plan voor een krimp van het aantal vliegbewegingen op Schiphol. Dat aantal zou in 2024 van 500.000 naar 460.000 in een jaar gaan. 40.000 vliegbewegingen minder dus. Maar na bemoeienis van de VS en Europa, trok het kabinet dat plan weer in. Hiermee werd nog eens duidelijk dat andere belangen, zoals het vermeende economische belang van Schiphol, zwaarder wegen dan bijvoorbeeld gezondheidsschade door geluidsoverlast en uitstoot, klimaatschade en milieuvervuiling in de omgeving. Dit alles bij elkaar was genoeg reden voor burgers om in actie te komen.
Tekst gaat door onder de afbeelding.
Burgers in actie tegen vierde aanvliegroute
Burgers namen daarom begin 2023 het initiatief voor de actiegroep Stop4deroute!. Hun belangrijkste doel: géén vierde aanvliegroute naar Schiphol. Daarnaast is een belangrijk doel dat Schiphol juist krimpt, in plaats van verder groeit.
Het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat zit achter het plan voor de 4e route. Zij beweert dat deze de geluidshinder en de totale uitstoot van stikstof en CO2 moet verkleinen. Dit zou komen door een betere 'ontsluiting' voor commercieel vliegverkeer van en naar Schiphol, Lelystad, Eindhoven en Rotterdam, vanuit en naar het oosten en zuidoosten. Het vierde naderingspunt maakt onderdeel uit van een in 2019 ingezette luchtruimherziening, die moet zorgen voor een groter militair oefenterrein in het noorden van Nederland.
Maar, zo betogen de burgers, daar valt wat op af te dingen. De extra aanvliegroute zou juist meer vliegverkeer faciliteren op de lange termijn, en dus verdere groei van Schiphol mogelijk maken. Ook is de totale uitstootvermindering verwaarloosbaar als je naar de gehele vlucht kijkt, en lijkt de geluidshinder van vliegtuigen zich alleen maar over een groter deel van Nederland uit te smeren. Het probleem wordt volgens hen niet aangepakt bij de bron: teveel vliegbewegingen op Schiphol. De nieuwe route zou de omwonenden in een straal van 20-25 km rondom Schiphol ook niet ontlasten. De actievoerders vinden dat alles erop gericht lijkt om Schiphol verder te laten groeien, in plaats van het beschermen van de kwetsbare natuur en omwonenden in de omgeving.
‘Het probleem moet bij de kern aangepakt worden: geen vierde aanvliegroute en wel krimp voor Schiphol.’
Femke, actievoerder bij Stop4deroute
Hoe wordt actiegevoerd en heeft het nut?
Femke (43) is één van de actievoerders bij Stop4deroute!. Zij vertelt: ‘Ik las toevallig over deze vierde route in de lokale krant en ging naar een informatieavond. Daar kwam ik geschokt van terug. Dat we het met zijn allen zomaar accepteren dat een commerciële sector zóveel overlast veroorzaakt. En in plaats van dit bij de kern aan te pakken, door Schiphol te laten krimpen, wordt de overlast nu alleen maar verder over Nederland verspreid. Ik zet me er graag voor in om dat niet te laten gebeuren.’
Femke zet zich samen met vele andere vrijwilligers in door publieke druk uit te oefenen, burgers te informeren en activeren, de petitie te laten ondertekenen (er zijn nu al meer dan 63.000 handrekeningen), en door regelmatig met overheden zoals de provincies en gemeentes in gesprek te gaan. Zo is er een gesprek geweest met het ministerie van I&W, en heeft de provincie Utrecht zich middels een motie uitgesproken tegen de vierde aanvliegroute. Ook wordt nauw samengewerkt met andere burgerinitiatieven en verschillende natuur- en milieuorganisaties. Steeds meer mensen sluiten zich aan. Stop4deroute is zelfs één van de snelst groeiende burgerinitiatieven, vertelt Femke.
Femke is dan ook hoopvol: ‘Wij blijven hiervoor knokken en hebben ook al veel bereikt. Één van de belangrijkste dingen is wel dat we als actiegroep serieus worden genomen. We zitten aan tafel bij belangrijke partijen. Daar komen veel acties, connecties en gesprekken uit voort. Ondertussen blijven we actievoeren: tegen de vierde route en vóór krimp van Schiphol.’
Ook een actie?
Heb je een (lokale) actie die in deze rubriek wel wat aandacht verdient? Mail deze naar de Genoeg webredactie en we zoeken het uit!
Foto boven bericht: Burak The Weekender via Pexels.