Wat de Tuinvogeltelling van 2025 ons vertelt

5 februari 2025 - Joëlle de Boer
Georg Wietschorke

2025 is het jaar van de torenvalk en afgelopen weekend telden mensen mee met de 22ste Nationale Tuinvogeltelling. De telling was niet weg te slaan uit het nieuws en De Vogelbescherming is blij dat het venement een succes was. Elke jaar is het weer spannend hoeveel mensen er gaan tellen en of er speciale soorten worden ontdekt. We hebben alle hoogtepunten en belangrijke informatie voor je samengevat.

Meer dan 105.000 enthousiaste deelnemers telden gezamenlijk bijna 1,5 miljoen vogels. Dit maakt de Tuinvogeltelling het grootste burgeronderzoek van Nederland. De hoge deelnemersaantallen onderstrepen de betrokkenheid van Nederlanders bij vogels en natuur. Toch blijft er werk aan de winkel om de leefomstandigheden van veel vogelsoorten te verbeteren.

Uitdagingen voor huismus en merel

Hoewel de telling een schat aan waardevolle gegevens oplevert, wordt ook duidelijk dat veel vogelsoorten in Nederland het moeilijk hebben. Stedelijke veranderingen en het verdwijnen van groene ruimtes maken het steeds lastiger voor vogels om voedsel en beschutting te vinden.

Traditioneel voert de huismus de telling aan, vaak levend in groepjes van zeven. Dit jaar was de strijd spannend, met de koolmees en pimpelmees als geduchte concurrenten. Helaas is het aantal huismussen in de afgelopen decennia meer dan gehalveerd. Ook de merel kent een teruggang, waarschijnlijk door het usutuvirus, dat de soort al sinds 2016 treft.

Alle resultaten zijn te vinden op de website van Vogelbescherming Nederland.

Ook spechten deden het goed, met vijf verschillende soorten op de lijst: de kleine bonte specht, groene specht, grote bonte specht, middelste bonte specht en de zwarte specht. Verder werd opnieuw een aantal zwartkoppen en tjiftjaffen waargenomen, wat mogelijk wijst op een groeiende trend van overwintering door klimaatverandering.

Lees hier tips voor vogels in de tuin Vogel-afbeelding-genoeg

Zo krijg jij meer vogels in je tuin om te tellen

Word een luie tuinier, dan krijgt je vanzelf meer vogels van in de tuin. Een natuurlijke tuin, daar ga je voor, want die geeft voedsel voor vogels en veilige rust- en nestplaatsen. 
Daarnaast heeft de Vogelbescherming ook 5 Tips voor een Vogelvriendelijke Tuin:

  1. Creëer een grasveldje of bloemenweide
    Merels houden van grasvelden, omdat ze er gemakkelijk wormen kunnen vinden. Een bloemenweide lokt daarnaast veel insecten, wat vogels weer graag eten. Het biedt niet alleen voedsel, maar zorgt ook voor natuurlijke schuilplekken.

  2. Gebruik dichte bomen en struiken
    Kies voor struiken en bomen die zowel voedsel (zoals bessen of fruit) bieden als bescherming. Dichte begroeiing zorgt voor veiligheid voor vogels, zodat ze kunnen schuilen en hun nest kunnen bouwen.

  3. Bied natuurlijke schuilplaatsen
    Laat schuttingen en gevels begroeien met klimplanten, zoals klimop, en creëer niveaus in je tuin. Verschillende plantensoorten bieden op verschillende tijden van het jaar voedsel en nestmateriaal voor vogels.

  4. Zorg voor waterbronnen
    Maak een minivijver of plaats een waterschaal in je tuin. Vogels houden ervan om te drinken of een bad te nemen, en het is belangrijk om ze deze toegang te bieden. Zorg ervoor dat het water ondiep is, zodat ze veilig kunnen badderen.

  5. Laat afgevallen blad en planten staand
    Afgevallen bladeren vormen een schuilplaats voor insecten, die weer dienen als voedsel voor vogels. Laat uitgebloeide bloemen staan tot het voorjaar, zodat vogels de zaden kunnen eten. Het biedt ook bescherming tegen de kou voor je planten.

Deze eenvoudige aanpassingen maken je tuin tot een vogelparadijs, terwijl je de natuur zijn gang laat gaan. Volgens Timo Roeke van Vogelbescherming Nederland kunnen we door onze tuinen vogelvriendelijker te maken, bijvoorbeeld met inheemse beplanting, direct bijdragen aan het verbeteren van hun leefomgeving. Dit heeft niet alleen voordelen voor vogels, maar ook voor onze eigen fysieke en mentale gezondheid.

Hoorbare oproep

Voor het eerst werd de Nationale Tuinvogeltelling dit jaar door het hele land aangekondigd met muzikale oproepen vanuit (kerk)torens. Beiaardiers speelden zaterdag nummers als Alle duiven op de Dam, De Vogeltjesdans en Blackbird van The Beatles op hun carillon. De boodschap was dubbel: ‘Elke vogel telt’, maar ook dat de noodklok luidt vanwege de achteruitgang van veel vogelsoorten. Vogelbescherming Nederland bedankt alle deelnemers hartelijk voor hun inzet en steun. Dankzij jullie hulp wordt de situatie van vogels in Nederland steeds beter in kaart gebracht. Tot volgend jaar!

Bron:
Vogelbescherming - 'Elke vogel telt’ bij de Nationale Tuinvogeltelling
Vogelbescherming - Meer vogels in de tuin? 2 x 9 tips

Altijd op de hoogte blijven?

Joëlle de Boer

Joëlle de Boer is student Journalistiek aan de Hogeschool Utrecht en stagiair bij Virtumedia. Ze schrijft voor Genoeg, Schrijven Online, Support, IsGeschiedenis en Archeologie Online. Ze tikt de leukste stukjes en nieuwtjes voor op de website, over allerlei onderwerpen! Haar droom? Om zoveel mogelijk mensen hun verhalen te gaan vertellen en verschillende soorten teksten te schrijven. Ervaring met schrijven deed ze al op vanaf een jonge leeftijd, sinds haar 16e (2016) schrijft ze een blog over hoe het is om een donorkind te zijn. 

Bekijk meer van Joëlle de Boer